Madera - przewodnik po Maderze, co zobaczyć i co zjeść?

Jeśli myślisz o portugalskiej Maderze jak o miejscu z widokówek, gdzie większość turystów ogranicza się do spaceru po Funchal i ewentualnie wjazdu kolejką na Monte, to… masz rację. Ale tylko w 10%! Reszta tej atlantyckiej perełki to wulkaniczne klify, gęste lasy wawrzynowe, lewady wijące się pośród mglistych gór i ukryte plaże, gdzie wiatr hula, a Ty masz wrażenie, że jesteś na końcu świata. Oto Twój nietypowy przewodnik – bez tłumów i głową wypełnioną ponchą ;)

1. UKRYTE PEREŁKI – BO WARTO ZBŁĄDZIĆ

1. Fanal Forest

• Mroczny i tajemniczy las wawrzynowy, w którym mgła zdaje się być stałym rezydentem.

• Drzewa porośnięte grubą warstwą mchów sprawiają wrażenie, jakbyś trafił do sceny z baśni.

• Mało turystów, dużo ciszy i magii.

2. Achadas da Cruz

• Zapomniana przez turystów, a przecież można tam zjechać maleńką kolejką linową (teleferico) do małej, nadmorskiej osady.

• Widoki klifów zapierają dech, a przy odrobinie szczęścia spotkasz lokalnych rolników uprawiających swoje poletka.

3. Ponta do Pargo

• Najbardziej wysunięty na zachód kraniec wyspy, z latarnią morską, w której okolicach można podziwiać klify i atlantyckie fale rozbijające się o skały.

• Cisza, spokój i brak wycieczek w stylu „15 minut na selfie, jedziemy dalej”.

4. Seixal i okolice

• Zamiast Porto Moniz z zatłoczonymi basenami, wybierz Seixal z czarną plażą i wodospadami spadającymi wprost do oceanu.

• Raj dla fotografów, a do tego kawa w lokalnej kafejce smakuje wybornie.

2. WSCHODY I ZACHODY SŁOŃCA – GDZIE SZUKAĆ TEGO IDEALNEGO „ZŁOTEGO GODZINY”?

Pico do Areeiro (wschód)

• Wstań przed świtem (tak, to boli, ale warto!), zabierz kurtkę i termos z kawą.

• Po wspinaczce (motorem lub autem + krótki trekking) staniesz nad chmurami, oglądając wschód słońca jak z pocztówki.

Ponta de São Lourenço (wschód)

• Najbardziej surowy krajobraz Madery, klify wulkaniczne, zero drzew, a wokół fale oceanu.

• Poranne światło maluje czerwone i pomarańczowe odcienie na skałach. Bajka!

Ponta do Sol (zachód)

• Nazwa mówi sama za siebie: „Przylądek Słońca”.

• Idealne miejsce, by usiąść przy lokalnym barze, sączyć ponchę i patrzeć, jak słońce nurkuje w oceanie.

Paul do Mar (zachód)

• Kameralna miejscowość na południowo-zachodnim wybrzeżu, uwielbiana przez surferów.

• Fale, słońce i muzyka w tle – czy trzeba czegoś więcej?

3. WINNICE I LOKALNI PRZEDSIĘBIORCY – GDZIE POSMAKOWAĆ PRAWDZIWEJ MADEIRY?

1. Blandy’s Wine Lodge (Funchal)

• Najbardziej znana winiarnia, ale i tak warto ją odwiedzić, żeby poznać tajniki produkcji słynnego wina Madera.

• Degustacje z przewodnikiem, możliwość kupienia butelek prosto z beczki.

2. Barbeito

• Mniejszy producent, którego wina zdobywają nagrody na całym świecie.

• Świetne miejsce, by spróbować mniej komercyjnych roczników.

3. Lokalne plantacje aloesu

• Madera słynie z produkcji kosmetyków z aloesu – zobacz na własne oczy, jak wygląda ta roślina w środowisku naturalnym.

• Często można trafić na warsztaty, gdzie nauczysz się robić aloesowe żele czy mydła.

4. Lokalne oprowadzania po gospodarstwach rolnych

• Wiele rodzinnych firm organizuje małe wycieczki po swoich uprawach bananów, marakui czy warzyw.

• Możesz skosztować świeżych owoców prosto z krzaka i poczuć się jak VIP wśród zielonych tarasów.

4. CO ZJEŚĆ, CO WYPIĆ?

1. Espetada Regional

• Wołowina marynowana w soli, czosnku i liściach laurowych, grillowana na długim szpikulcu.

• Często podawana nad specjalnym rusztem na stole, skąd kapią soki – niebo w gębie!

2. Bolo do Caco

• Płaski chlebek z mąki pszennej, pieczony na rozgrzanym kamieniu.

• Smarowany masłem czosnkowym, czasem podawany z chorizo lub serem.

3. Espada com Banana (Czarna ryba z bananem)

• Danie, które brzmi dziwnie, ale smakuje genialnie.

• Delikatna, biała ryba w towarzystwie słodkiej nuty bananowej – klasyka Madery.

4. Poncha

• Lokalny napój z rumu z trzciny cukrowej, miodu i soku z cytrusów.

• Najlepiej smakuje w małych barach, gdzie barman robi ją na Twoich oczach, mieszając specjalnym „caralhinho”.

5. Nikita

• Szalona mieszanka lodów, ananasa, cukru i piwa lub wina (wersji jest kilka).

• Słodkie, orzeźwiające, totalnie madeirskie.

5. NIETYPOWE OWOCE I LOKALNE SPECJAŁY

Jeśli chcesz zobaczyć wszystkie te cuda w jednym miejscu, odwiedź Mercado dos Lavradores w Funchal, ale pamiętaj, że ceny dla turystów potrafią być mocno zawyżone.

• Marakuja (passion fruit) – dostępna w wielu odmianach (ananasowa, bananowa, pomidorowa!).

• Anona (custard apple) – przypomina smakiem kremowy budyń z nutą truskawki.

• Banany maderskie – mniejsze, słodsze, bardziej intensywne w smaku niż te marketowe.

• Pitanga – drobny, czerwony owoc o słodko-kwaśnym smaku.

6. MIEJSCA, KTÓRE DOSTARCZAJĄ SUPER PRZEŻYĆ

1. Szlaki trekkingowe po lewadach

Przechodzisz przez tunele, mostki, wąwozy – przygoda i przepiekne widoki gwarantowane.

Najpopularniejsze levady – klasyki, które musisz przejść

Levada das 25 Fontes & Levada do Risco

Jeden z najczęściej wybieranych szlaków, prowadzi do magicznego wodospadu „25 Fontes”, gdzie woda spływa z wielu źródeł naraz. W połowie trasy jest dodatkowa odnoga do Levada do Risco, gdzie wodospad spada niemal pionowo z klifu.

Ciekawostka: Nazwa „25 Fontes” odnosi się do liczby małych źródełek, ale w rzeczywistości czasem można doliczyć się więcej!

Levada do Caldeirão Verde

Szlak wiedzie przez gęsty las laurissilva i prowadzi do imponującego wodospadu w zielonym amfiteatrze skalnym.

Ciekawostka: Podczas wędrówki przechodzi się przez kilka tuneli wykutych w skale – latarka to must-have!

Levada do Alecrim

Krótsza i mniej zatłoczona alternatywa dla 25 Fontes. Finałem jest cudowny naturalny basen z wodospadem, gdzie można się zanurzyć.

Ciekawostka: Alecrim oznacza „rozmaryn” – nazwa pochodzi od dziko rosnącego tu ziela.

Levada do Rei

Trasa prowadzi przez bujną roślinność do przepięknej kaskady Ribeiro Bonito. Spacer jest stosunkowo łatwy, a sceneria zapiera dech w piersiach.

Ciekawostka: Jeden z najlepszych szlaków dla miłośników ptaków – można tu spotkać endemiczne gatunki, jak gołąb trocaz.

Levada do Norte

Najdłuższa levada na Maderze, ciągnąca się przez całą południową część wyspy. Oferuje przepiękne widoki na ocean i zielone wzgórza.

Ciekawostka: To jedna z najstarszych levad – zaczęto ją budować w XVII wieku!

Mniej znane, ale magiczne levady – dla tych, którzy szukają spokoju

Levada do Moinho – Levada Nova

Mało turystów, piękne krajobrazy i niezwykły wodospad spadający wprost na szlak. Można iść pod ścianą wody!

Ciekawostka: Dawniej przy tej lewadzie działały młyny wodne – stąd nazwa „Moinho” (młyn).

Levada do Castelejo

Mało uczęszczany szlak z widokami na imponującą górę Penha d'Águia. Wędrówka prowadzi przez winnice i bananowce.

Ciekawostka: W dawnych czasach tą lewadą transportowano wodę do plantacji trzciny cukrowej.

Levada Fajã do Rodrigues

Niesamowite wrażenia – trasa prowadzi przez długie tunele i mostki zawieszone nad przepaściami.

Ciekawostka: To jedna z mniej znanych tras, ale z jednymi z najlepszych widoków na północne wybrzeże Madery.

Levada do Paul

Spokojna i relaksująca levada w sercu Madery, idealna na ucieczkę od tłumów.

Ciekawostka: Często można tu spotkać pasterzy prowadzących kozy – klimat jak sprzed wieków!

Levada da Rocha Vermelha

Szlak prowadzi przez majestatyczne czerwone klify i gęsty las.

Ciekawostka: Woda w tej lewadzie pochodzi z najczystszych źródeł Madery i zasila lokalne wsie.

2. Pico Ruivo

• Najwyższy szczyt Madery (1862 m n.p.m.).

• Jeśli masz kondycję, wschód słońca stąd to mistyczne doświadczenie.

3. Wyprawa łodzią na obserwację delfinów i wielorybów

• Wybieraj mniejsze, lokalne firmy, które dbają o środowisko i nie gonią zwierząt.

• Emocje, gdy delfin wyskakuje tuż obok łodzi, są nie do opisania.

4. Canyoning

• Dla fanów adrenaliny: zjazdy na linach po wodospadach, skoki do basenów naturalnych.

• Madera to jeden z najlepszych kierunków w Europie na ten sport.

7. POPULARNE, ALE WARTO WSPOMNIEĆ

Na koniec lista miejsc, które może i są oblegane przez turystów, ale zdecydowanie warto je zobaczyć – najlepiej poza sezonem lub z rana, żeby uniknąć tłumów.

• Funchal – stolica wyspy, z kolorowymi uliczkami, kawiarniami, kolejką linową na Monte i ogrodami botanicznymi.

• Cabo Girão – jeden z najwyższych klifów w Europie, ze szklaną platformą widokową

• Porto Moniz – naturalne baseny lawowe, ale w słoneczne dni potrafi tu być tłoczno.

• Santana – charakterystyczne trójkątne domki kryte strzechą, symbol Madery.

Madera to wyspa kontrastów: soczyście zielone góry, surowe klify, wodospady, tropikalne owoce i zapach ponchy. Warto zejść (albo zjechać) z utartych szlaków, bo właśnie w ukrytych zatoczkach, wioskach na krańcu wyspy i niepozornych barach z lokalną muzyką poczujesz prawdziwą duszę Madery.